GESUALDO
(AV)
Krótka historia Gesualdo
Gesualdo to małe, miłe miasteczko, skąd po horyzont roztaczają się piękne i malownicze krajobrazy. Jak pisał już 1594 roku Alfonso Fontanelli, powietrze tutaj napełnia słodyczą, zapachami i zdrowiem. To niewielkie miasteczko położone jest 670 metrów n.p.m. Rozciąga się na południe po prawej stronie doliny rzeki Fredane; która stanowi dopływ rzeki Calore.
Gesualdo było zamieszkiwane od prehistorycznych czasów. Arturo Palma- badacz z Uniwersytetu ze Sieny odkrył w okresie od lipca do października 1975 roku w miejscu jaskini di Pietra tego dowody w formie narzędzi charakterystycznych dla kultury klaktońskiej (Clactonian industry) pochodzących z wczesnego paleolitu.
W miejscowości Capo di Gaudio znaleziono krzemienne siekierki o stożkowatym, soczewkowatym kształcie o profilu trójkąta równoramiennego i wypukłej podstawie; możemy je oglądać w miejscowym muzeum. Świadczą one o osadnictwie na tym terenie z późnego okresu neolitycznego (3000-2500).
Pozostałości osady i cmentarzyska odkryte przez Pentę w 1893r. pochodzą z trzeciego tysiąclecia przed nasza erą. Znajdują się w miejscu zwanym „Fiumane’, w pobliżu rzeki Fredane i są dowodem osadnictwa z paleolitu, eneolitu i neolitu.
Ślady willi i nekropolii rzymskiej znajdujemy również w okolicach San Barbato, Paolina i Volpito, niedaleko historycznego centrum.
Miasteczko w dzisiejszym kształcie stanowią zabudowania, dodawane na przestrzeni wieków, umiejscowione w sposób koncentryczny wokół centralnie położonej fortecy. Tworzą one historyczne centrum miasta a wybudowane zostały w okresie Longobardów dla ochrony księstwa Benevento.
Według znanego miejscowego historyka Giacomo Catone, Romualdo – książę Benevento, przekazał fortecę oraz bogato zalesione tereny wokół niej potomkom legendarnego rycerza, który zginął aby bronić swego pana podczas wojny pomiędzy Longobardami i Bizantyjczykami dowodzonej przez cesarza Konstantyna II podczas jego prób podboju zachodu.
Według historyków: Scipione Ammiranta, Giovanniego Antonia, Summonte, Alessandra Di Meo i innych słynnym bohaterem z epoki Longobardów był rycerz księcia Romualda , który nosił imię Gesualdo lub Sessualdo. Zatem ziemie, którymi książę obdarował ego potomków zostały nazwane „Ziemią Gesualdo” a potem w skrócie „Gesualdo”.
Cipriano De Meo w swojej książce pt.”
Dynastia Normanów
Niewiele wiadomo na temat okresu między epoka Longobardów a Normanów; oczywistym jest, ze w tym czasie dominowały tu ludy barbarzyńców, niszcząc wszelkie pozostałości związane z kulturą i historią. Możemy przypuszczać, ze potomkowie rycerza GIS’ a zajmowali fortecę i zarządzali ziemią wokół niej. Forteca Gesualdo po raz pierwszy pojawia się w zapisach w roku 1237 wymieniona w kronikach „Chronica Sacri Monasterii Casinensis” mnicha Pietra Diacono (ksiąga 4). To właśnie w okresie normańskim Gesualdo zaczyna rozwijać się wokół fortecy. Początkowo ma formę „castrum”, w kolejnych wiekach przekształcone w budowlę mieszkalną. W końcu zamienione w okazały, piękny zamek, typowy dla tych okolic, który możemy podziwiać w dzisiejszych czasach.
Normanowie, którzy rządzili w Gesualdo wywodzili
się do Rogera II Borsy, księcia Puglii i Kalabrii, nazywanym
również „Ruggero il Normanno”. Był on synem Roberta
Guiscardo, o którym Dante wspomina w „Raju” , i wnukiem Tancreda
d’Altavilla, legendarnego bohatera pierwszej wyprawy krzyżowej
(1096-1099), którego uwiecznił T.Tasso w „Gerusalemme
Liberata”. To pochodzenie potwierdza inskrypcja mówiącą o
ostatnim słynnym panu rządzącym Gesualdo „Księciu
muzyków” – Carlo Gesualdo, umieszczoną na dziedzińcu
zamkowym: „.. Rogerii
North.ni Apuliae et Calabriae Ducis ....”
Carlo Gesualdo
Zamek zamieszkiwany był przez Carla Gesualdo, syna Fabrizia Gesualdo i Geronimy Borromeo, siostry świętego Karola Boromeusza. Książę otrzymał to samo imię co jego święty wuj.
Kiedy Carlo Gesualdo skończył 19 lat, napisał swój pierwszy motet zatytułowany “Ne Reminiscaris, Domine, Delicta Nostra” (Boże, przebacz nam grzechy nasze). Pasjonował się muzyką i został jednym z najsłynniejszych kompozytorów madrygałów.
Mieszkał w Gesualdo przez dwadzieścia lat i Dzięki niemu powstały tutaj trzy kościoły i dwa klasztory. Pragnął również aby słynne malowidło „Ołtarz przebaczenia” powstało w kościele Santa Maria della Grazie, w tym samym kościele jak również w klasztorze znajdującym się w pobliżu studiował ojciec Pio w 1909 roku.
Carlo Gesualdo zmarł na zamku w Gesualdo 8 września 1613 w wieku 47 lat. Był odważnym artystą i innowatorem, jego harmoniczne kombinacje mogą być porównywane do muzyki współczesnej.
Dzięki jego muzycznemu talentowi, chromatycznym dźwiękom i zadziwiającym artystycznym innowacjom, jego muzyka wyraża to czego nie obejmują słowa, stąd też nadany mu przydomek „Książę Muzyków”.
Szczególna wizyta
Wizyta w
Gesualdo wiąże się ze szczególnymi emocjami. Kiedy spacerujemy
uliczkami tego miasta uświadamiamy sobie jak wielki dorobek artystyczny i
kulturowy kryje się w jego murach i zaułkach. Stąpając po
tych właśnie kamieniach i oddychając tym przepojonym aromatem
powietrzem odczuwa się szczególną więź z samym sercem tej
ziemi i tymi wszystkimi, którzy żyli tutaj i tworzyli jej historię.
Traduzione della prof. Joanna Bona
Note tratte dal libro ” CARLO GESUALDO
l'albero genealogico e la sua cittą” di Michele Zarrella.